Er zijn zo wel een paar woorden die in me opkomen in de huidige tijd. Actuele woorden zoals vaccinaties natuurlijk. Maar ook polarisatie. Toeslagenaffaire. Nieuwe woorden als huidhonger en mondkapjesschaamte. En oeroude gevoelens en dus ook woorden: angst, opluchting, onzekerheid.
Met die laatste is iets geks aan de hand, realiseerde ik me pas weer eens. Een paar weken terug was ik met een coachee in gesprek over de baan waarin ze net was gestart, toen daar plots die zin was: ‘Ik wil niet onzeker zijn.’ Een zin die ik inmiddels veelvuldig heb horen langskomen. Of een variatie daarop, in de trant van ‘Ik wil van mijn onzekerheid af.’ Begrijpelijk ook, want niemand is voor de lol onzeker. Het is een rotgevoel dat je heel klein maakt. Je weet dat dat gebeurt, en toch is het zo moeilijk om tegen te gaan.
To be or not to be?
Wat ik zo opvallend vind in die zin is dat woordje ‘zijn’. Het impliceert een eigenschap. Iets absoluuts. Iets dat jij als persoon wel of niet bent, in tegenstelling tot bijvoorbeeld ‘Ik wil me niet zo onzeker voelen.’ Nu begrijp ik best prima wat zij, en de anderen voor haar, bedoelen, maar woordkeuze zegt in zo’n geval toch wel iets.
Wanneer we het hebben over de pandemie, zijn we het er met elkaar vrij snel over eens dat het een onzekere tijd is. In 2020 al bij de uitbraak, de oplopende cijfers, geen uitzicht op een vaccin. Nu met de vaccinatiegraad, situatie in de ziekenhuizen, wel of niet versoepelen. Niemand weet écht waar we aan toe zijn. En als we ons daardoor onzeker voelen, is dat dus allesbehalve leuk, maar wel logisch. Waarom gaat diezelfde logica dan niet op in andere situaties? Is dat omdat we nog nooit zoiets als een pandemie hebben meegemaakt? De nieuwigheid van de situatie? Maar je plek moeten vinden, misschien wel veroveren, in een team en organisatie waar je nog nooit hebt gewerkt is toch ook nieuw? Toegegeven, het is weleens vaker gedaan in de historie van de mensheid. Maar niet door jou, niet in deze rol en bij dit bedrijf. Heeft het er dan mee te maken dat we in het geval van corona de onzekerheid met miljoenen anderen delen? In de categorie, hoe meer mensen dit tegelijk ervaren, hoe meer waar het gevoel is? Ik durf wel te wedden dat er heel veel mensen zijn die zich onzeker voelen in de positie van deze coachee. Alleen die hoeven dat niet allemaal op exact hetzelfde moment te doen als zij. Maar aan de grote aantallen doet dat niets af.
Ietsje minder streng
Wat ik maar wil zeggen is, beschouw onzekerheid eens als een situationele eigenschap in plaats van een persoonlijke eigenschap. Net als in het grotere plaatje. Betrek het niet op jezelf, maar op de uitdaging waar je voor gesteld wordt. Realiseer je dat het misschien wel een externe oorzaak heeft, en maak hoe je je voelt niet tot hoe je bent. De meesten van ons hebben geen extra oordeel over zichzelf nodig, daar hebben we er vast al genoeg van. Hierdoor krijg je een stukje relativeringsvermogen terug, en daarmee de ruimte om te bewegen. Tussen je gedachten, in de intensiteit van je gevoel en de mogelijkheden om ermee om te gaan. En is dat niet de grootste persoonlijke winst in een onzekere situatie?
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg EmmaCoach op LinkedIn.